ایران بزرگ‌‌‌‌ترین تولید کننده زعفران جهان است. حدود ۹۰ درصد تولید این ادویه گران‌بها در اختیار ایران است. با این وجود تنها ۱۰ درصد تجارت آن را در اختیار دارد. نیمه پر لیوان در این مورد آن است که بازار صادرات زعفران هنوز اشباع نشده است. با نوآوران صباح گیتی همراه شوید تا نکات کلیدی جهت ورود به این صادرات پر سود را بشناسید.
گام نخست: برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری جهت ورود به حوزه تجارت زعفران
صادرات زعفران در زمره پرسودترین فعالیت‌های تجاری قرار دارد. اگر می‌خواهید وارد این تجارت سود ده شوید باید برنامه‌ریزی داشته باشید. ابتدا باید تصمیم خود را جهت آغاز کار بگیرید. سپس باید یک برنامه مدون و عملی تبین کنید، پیشنهاد می‌کنیم در این مرحله از تجار و صادرکنندگان باتجربه کمک بگیرید. اتاق‌های بازرگانی در سراسر کشور می‌توانند به شما جهت آغاز به کار آموزش دهند. هر چقدر زمان در این مرحله صرف کنید، چیزی از دست نداده‌اید.
برنامه ریزی شما باید به سوالاتی که در مسیر با آن‌ها مواجه خواهید شد پاسخ دهد. هدف شما از صادرات زعفران چیست؟ کشور مقصد را انتخاب کرده‌اید؟ این ادویه در کشور هدف شما چه بازاری دارد؟ آیا شما توانایی بازاریابی در کشور هدف را دارید؟ تولید کننده زعفران هستید یا تصمیم دارید آن را از تولیدکنندگان خریداری کنید؟ شکل مناسب بسته‌بندی و فروش کالای شما در کشور مقصد چگونه است؟ این چند مورد نمونه‌هایی از پرسش‌هایی است که در طول پروسه با آن‌ها روبرو خواهید شد.
گام دوم: شناخت بازار هدف و نحوه بازاریابی
قبل از آنکه وارد عرصه تجارت خارجی در هر زمینه‌ای شوید باید در رابطه با کشور هدف خود اطلاعاتی به دست آورید. آنچه در ادامه بیان می‌کنیم حاصل تجربه تیم نوآوران صباح گیتی است، آن را به عنوان پیشنهاد در نظر بگیرید.
ابتدا کشورهای تولید و مصرف کننده زعفران را بررسی کنید. سپس به سراغ کشورهایی بروید که با توجه به مصرف سالانه خود این ادویه را وارد می‌کنند. در رابطه با بازاریابی و فروش این کالا و کالاهای مرتبط در آن‌ها تحقیق کنید. در واقع برای ورود به فروش خارجی باید بازاریابی صحیح در کشور مقصد را بشناسید. علاوه بر آن به مسافت و نحوه ارسال نیز بیندیشید. صادرات زعفران از طریق مسیرهای آبی، زمینی و هوایی انجام می‌شود. که هر کدام دارای مزیت‌ها و ایراداتی هستند. شما امکان صادرات از کدام مسیر را دارید؟ آیا امکانات صادراتی شما با مقصد انتخابی‌تان هم‌خوانی دارد؟
گام سوم: فراهم کردن کالا و مشخص کردن روش ارسال
اگر تولیدکننده هستید باید بتوانید سطح تولیدات خود را به بالاترین کیفیت برسانید. زعفران صادراتی باید کیفیت بالایی داشته باشد، در غیر این صورت مجوزهای لازم را نخواهد گرفت. هر کشوری جهت برقراری ارتباط و خرید از شما نمونه درخواست می‌کند، فراموش نکنید که بهترین نمونه را ارائه دهید. همچنین در نظر داشته باشید کیفیت نمونه ارائه شده باید با نمونه‌ای که در نهایت صادر می‌شود یکسان باشد.
صادرات مواد غذایی نیاز به تایید آزمایش‌های کنترلی و آنالیزهایی دارد.
زعفران ایرانی به دو صورت فله و بسته‌بندی صادر می‌شود. مقادیر صادرات فله نیم و یک کیلو گرمی است. متاسفانه بخش عمده صادرات زعفران ایرانی به صورت فله است و پس از ارسال در کشورهای مقصد بسته‌بندی شده و به مقاصد دوم و سوم صادر می‌شود. آنچه در این صادرات ناامید کننده است، حذف نام زعفران ایرانی از این کالا و ارائه آن به عنوان کالای کشور مقصد اول است.
بسته‌بندی صادراتی زعفران چه ویژگی‌هایی دارد؟
جهت صادرات زعفران به کشورهای خارجی باید بسته‌بندی ویژه و با کیفیت داشته باشد. در کشورهای اروپایی به ظاهر کالا توجه زیادی می‌شود به همین دلیل برای صادرات به این کشورها باید از بسته‌ها و ظروف خاص بهره برد. از سوی دیگر بسته‌بندی مواد غذایی دارای استانداردهایی است که ظروف انتخابی و روند بسته‌بندی باید از آن‌ها تبعیت کند. این بسته‌بندی‌ها باید زیبا و کابردی بوده و قابلیت حفظ خواص زعفران را داشته باشند.
گام چهارم: آشنایی با مجوزهای لازم و دریافت آن‌ها
جهت صادرات زعفران نیاز دارید مجوزها و مدارکی را به گمرک کبدا و مقصد ارائه دهید. این مجوزها و مدارک شامل کارت بازرگانی، اظهارنامه مالیاتی، مجوز صدور، مجوز بهداشت و گواهی استاندارد هستند. پس از دریافت این موارد باید محصول خود را در گمرک ایران ثبت کنید.
اظهار نامه مالیاتی باید شامل چه بخش‌های باشد؟
در اظهارنامه مالیاتی باید مشخصات فرد اظهار کننده کالا یعنی کسی که شرایط و تجارت را اعلام می‌کند بیاید. مشخصات فردی که صادر کننده کالا هست نیز باید بیان شود. ممکن است یک شرکت اظهارنامه خود را ارائه داده و صادرات را اصطلاحا اظهار نماید اما عنوان و مشخصات صادر کننده اصلی متفاوت باشد. در ادامه لازم است مشخصات مشتری نیز آورده و بررسی گردد.
اطلاعات مربوط به کشور مبدا و مقصد، مشخصات حمل و نقل، مبدا بارگیری و نحوه معامله از دیگر موارد مربوط به اشخاص دخیل در این صادرات است که باید در اظهارنامه مالیاتی قی شود.
در رابطه با خود کالا مشخصات آن، تعداد بسته‌ها، نوع و وزن هر کدام ضروری است. علاوه بر این موارد علامت وزن روی بسته‌ها، تمام اقلام صادراتی و اسم گمرکی ثبت کننده تکمیل کننده اظهارنامه مالیاتی هستند.
در این مرحله محصول مورد ارزیابی و آزمایش قرار می‌گیرد.
گام پنجم: تعیین قیمت و روش‌های آن
جهت تعیین قیمت یک کالا باید چند نکته را در نظر بگیرید. اول هزینه‌های خود را بررسی کنید. هزینه‌های تامین کالا دارای دو بخش هزینه‌های مشخص و هزینه‌های پنهان هستند. مجموع این دو هزینه تمام شده واقعی را به شما می‌دهد. برای مثال هزینه‌های بیمه و بسته‌بندی هزینه‌های مشخص هستند. هزینه‌هایی چون افتتاح حساب بین‌المللی، گرفتن علامت و کارت بازرگانی هزینه‌های پنهان هستند.
پس از بررسی هزینه‌ها و رسیدن به یک مقدار مشخص به عنوان هزینه تمام شده تامین یا تولید کالا، شرایط و روش پرداخت را بررسی کنید.
جهت سهولت کار می‌توانید از کمیسیون نرخ دهی استفاده کنید. از طریق این کمیسیون به یک نرخ استاندارد برای محصولات و کالاهای خود خواهید رسید.
گام ششم: بررسی تعرفه صادرات زعفران
وزارت صنعت، معدن و تجارت تعرفه صادرات زعفران را تعیین می‌کند. وزارت صمت در طول سال این تعرفه‌ها را دستخوش تغییراتی می‌کند که همه آن‌ها جهت رونق شرایط اقتصادی و صادرات است. برای مثال در سال‌های اخیر با ایجاد محدودیت‌هایی مانع صادرات چمدانی زعفران شده است. صادرات چمدانی اصطلاحا به نوعی از خروج کالا از کشور اطلاق می‌شود که توسط مسافران و در چمدان‌های آن‌ها صورت می‌گیرد. از جمله تمهیدات وزارت صمت برای محدود کردن این نوع صادرات این بود که اجازه خروج زعفران با هر پاس ایرانی را محدود به 100 گرم نمود.
مجوز صادرات زعفران از کدام نهادها و چگونه دریافت می‌شود؟
جهت صادرات زعفران نیاز به گرفتن مجوز از چند ارگان دارید. مجوز وزارت بهداشت جهت تایید بهداشتی بودن محصول شما الزامی است. با توجه به آنکه این ادویه یک محصول کشاورزی است باید از وزارت کشاورزی نیز مجوز بگیرید. وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد نیز باید به شما مجوز دهند. در این بین مجوز سازمان ملی استاندارد که طبق استانداردهای داخلی و خارجی تبیین شده است شامل آنالیزهای کیفیتی می‌باشد.
آنالیز کیفیت در واقع آزمایش‌هایی را شامل می‌شود. از جمله این آزمایش‌ها بررسی رطوبت، طعم، رنگ و عطر زعفران است. همچنین در این بررسی‌ها وجود کپک و حشرات، بقایای گل و گیاه، مواد خارجی و ناخالصی در محصول نیز انجام می‌شود. بسته‌بندی استاندارد و غیرقابل نفوذ نیز آنالیز می‌شود. در نهایت مایکوتوکسین موجود در زعفران بررسی می‌شود. مایکوتوکسین نام علمی سم قارچ است. اگر قارچ از محصول شما تغذیه کرده باشد می‌تواند با تولید این سم آن را به ماده‌ای کشنده تبدیل نماید.
گام هفتم: بیمه و فواید آن در صادرات زعفران
میزان صادرات زعفران در جهان بسیار قابل توجه است. حجم درآمد دلاری این صادرات رشد مثبتی دارد. از سویی دیگر زعفران کالایی غیر نفتی محسوب شده و ورود به حوزه تجارت آن نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است. حال تصور کنید که تجارت خود را بیمه نکرده باشید و برای بار ارسالی در مسیر رسیدن به مقصد اتفاق ناگواری بیفتد. بیمه برای تجارت‌های کوچک هم توصیه می‌شود. تجارت کالایی ارزشمند و پرسود چون زعفران بیش از سایر موارد نیاز به بیمه دارد.
در واقع بیمه نوعی حمایت برای صادرات کالای شما تامین می‌کند.
پیشنهاداتی جهت صادرات موفق‌تر
برنامه‌ریزی بلند مدت داشته باشید.
اقدام به ساخت برند خود در کشور یا کشورهای مقصد نمایید. این روند را اصولی و درست انجام دهید.برای داشتن بازاریابی موفق و بهینه تیم کارشناسی تشکیل دهید.
برای بررسی و برنامه‌ریزی درست وقت کافی صرف کنید.
کلام آخر
اگر در آغاز راه هستید، این مقاله برای شما بسیار کاربردی خواهد بود. همچنین اگر شروع کرده‌اید اما به نکاتی رسیده‌اید که نیاز به راهنمایی داید، خواندن این مطلب می‌تواند کمک کننده باشد. تجربیاتی که در نوآوران صباح گیتی در راستای شروع کار و ادامه آن به دست آورده بودیم را برای شما به تفصیل توضیح دادیم. همچنان اگر گمان می‌کنید پرسشی را بی‌پاسخ گذاشته‌ایم، پیام دهید. کارشناسان ما آماده ارائه انواع مشاوره و راهنمایی به شما همراهان همیشگی هستند.
سوالات متداول
شرایط صادرات زعفران چیست؟ ابتدا باید هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی نمایید، پس از تعیین کشور مقصد به سراغ دریافت مجوزها و مدارک لازم بروید.
بهترین کشور برای صادرات زعفران کجاست؟ در لیست کشورهای مصرف کننده این ادویه گران‌بها می‌توان به امارات متحده عربی، عربستان، عمان، ایتالیا، فرانسه، سوئد، سوئیس، اسپانیا، انگلستان، آمریکا، هند و آرژانتین اشاره کرد.
